|
SİYASİ YAPI |
|
1. Siyasi Yapı ve İdari Yapı Devlet
Başkanı Carlo Azeglio CIAMPI (Cumhurbaşkanı), 13 Mayıs 1999 tarihindeki
seçimlerde tarihinde yedi yıllığına seçilmiştir. Bir sonraki devlet
başkanlığı şeçimi Mayıs 2006 tarihindedir.
2001 Mayıs ayında yapılan seçimlere kadar İtalya'da genel siyasi durum
istikrarlı bir görüntü vermemiştir. 1999 Aralık ayı ortalarında kurulan
ikinci D'Alema Hükümeti altı ayını bile doldurmadan mahalli seçimler
sonrası istifa etmek zorunda kalmış ve Mayıs 2000'de Amato
Başkanlığı'nda yeni bir hükümet kurulmuştur. 2001
yılı seçimleri sonrasında kurulan orta-sağ koalisyon Silvio
Berlusconi'nin başbakanlığında 5 partili bir Koalisyon Hükümetinden
oluşmuştur. Kurucusu Forza Italia hem Mecliste hem de Senato'da net bir
çoğunluğa sahip bulunmaktadır.
Halihazırda hükümet Beş partili bir koalisyonda oluşmaktadır.
Koalisyonu oluşturan partiler Forza Italia, National Alliance, Northern
League, Democratic Christian Center, United Christian Democratsdır. Ancak
bu duruma rağmen, 2006 yılının ortasında sonra erecek olan bu yeni
yasama döneminin, bir erken seçim veya bir hükümet bunalımı yaşaması da,
İtalya'da koalisyon hükümetlerinin nazik durumu dikkate alındığında, göz
ardı edilmemelidir.
Hükümet Parlamento'da rahat bir çoğunluğa sahip olmasına rağmen istediği
ekonomik reformları yürülüğe koymakta, hem iç muhalefet hem de Meclis ve
Meclis dışı muhalefet nedeniyle, güçlüklerle karşılaşmaktadır. Bazı Önemli Bakanlıklar
Başbakan - Silvio Berlusconi
Dışişleri Bakanı - Franco Frattini - Forza Italia
İçişleri Bakanı - Giuseppe Pisanu - Forza Italia
Ekonomi and Maliye - Giulio Tremonti Forza
Üretim Faaliyetleri - (İç ve Dış Ticaret, Sanayi, enerji vs.)
Antonio Marzano - Forza Italia Ulaştırma ve Altyapı - Pietro Lunardi - Independent
Tarım ve Ormancılık Giovanni Alemanno - National Alliance Parlamento ve Seçimler
İtalya'da Parlamento, Milletvekilleri Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu
olmak üzere iki bölümlüdür. Milletvekilleri Meclisi (Camera dei
Deputati) "Palazzo Montecitorio", Cumhuriyet Senatosu (Senato della
Repubblica) ise "Palazzo Madama" olarak da adlandırılır. Parlamento'nun
iki kanadının yetkileri eşittir. 2001 Mayıs ayındaki genel seçimler
sonrasında oluşan mevcut İtalyan Parlamentosu'nda Meclis Başkanlığını,
Pierferdinando Casini, Senato Başkanlığını ise Marcello Pera
yürütmektedir.
Milletvekillerinin tümü (630), Senatörlerin ise 315'i seçimle
belirlenmektedir. Eski Cumhurbaşkanları Senato'nun doğal üyesidirler.
Ayrıca, Cumhurbaşkanı Senatoya 4 kişiyi kendi kontenjanından
atayabilmektedir. Eski Cumhurbaşkanları ve kontenjandan atananlar hayat
boyu Senatörlük yaparlar. 1993
Temmuz ayında onaylanarak yürürlüğe giren yeni genel seçim yasaları,
"karma" seçim sistemini öngörmektedir. Buna göre, Meclis ve Senato'nun %
75'i (475 Milletvekili ve 232 Senatör) tek adaylı çoğunluk, % 25'i ise
(155 Milletvekili ve 83 Senatör) nisbi çoğunluk sistemiyle
belirlenmektedir. Senato
için seçimler eyalet bazında (İtalya'da toplam 20 eyalet bulunmaktadır),
Meclis için ise 27 seçim bölgesi bazında düzenlenmektedir. Eyalet ve
seçim bölgelerinden çıkarılacak Milletvekili ve Senatör sayıları,
buralarda yaşayan nüfus dikkate alınarak belirlenmiştir. Bununla beraber
yasa, yaşayan nüfus açısından bazı bölgelere istisnalar sağlamıştır.
Örneğin, nüfusu Senatör çıkartmaya yetmeyen Valle d'Aosta bölgesine 1,
Molise bölgesine ise 2 Senatör tahsis edilmiştir. Ayrıca, diğer
bölgelerin nüfusları ne olursa olsun 7 Senatörden az çıkartmamaları
öngörülmüştür. Senato seçimleri için asgari oy kullanma yaşı 25, Meclis
için ise 18'dir. İtalya'da yaklaşık 49 milyon (24 milyon erkek, 25
milyon kadın) seçmen bulunmaktadır. 2001
yılında gerçekleşen önemli bir gelişme yurtdışında yaşayan İtalyanlara
oy kullanma hakkı tanıyan bir yasanın 20 Aralık tarihinde Senato'da
onaylanarak kanunlaşması olmuştur. Yasaya göre, yurtdışında ikamet eden
üç ila dört milyon civarındaki İtalyan vatandaşının 12 milletvekili ve 6
senatör seçmeleri öngörülmektedir.
İtalyan Parlamentosunun siyasi güçler ve şahsiyetler açısından
kompozisyonu 1990'lı yıllara kadar pek değişmemiş, bilahare 1994
yılındaki genel seçimlerde %75'i, 1996 yılındaki seçimlerde ise %46'sı
yenilenmiştir. 13
Mayıs 2001'de gerçekleştirilen genel seçimlerde 630 milletvekili ve 315
senatör seçimi için yaklaşık 49 milyon seçmen oy kullanmıştır. Aynı gün
yaklaşık 14 milyon seçmen ayrıca, 8 vilayet meclisi (Mantova, Pavia,
Ravenna, İmperia, Gorizia, Trieste, Udine, Lucca) ile 129'unun nüfusu
15.000'in üstünde olan ve aralarında Torino, Milano, Napoli, Roma ve
Trieste gibi önemli 17 belediyenin bulunduğu 1276 belediye meclisinin
yenilenmesi için oy kullanmıştır. Seçim
sonuçlarına göre milletvekili ve senatörlerin siyasi partilere göre
dağılımları şöyledir:
Senato:
Özgürlükler Evi
: 177
Forza İtalia
(FI) : 82
Ulusal İttifak
Partisi (AN) : 46
Hristiyan
Demokrat ve
Merkezi
Birlik-(UDC) : 29 Kuzey Ligi (LN) : 17
Diğer : 3
Ulivo
:
128
Solun
Demokratları (DS) : 62
Papatya
İttifakı : 42
Yeşiller : 10
İtalyan Sosyal
Demokratları : 6
İtalyan
Komunistleri Partisi (PDCI) : 3
Diğer : 5
İki İttifağa da bağlı
olmayanlar : 10
Hayat Boyu
Senatörler : 9
Milletvekilleri Meclisi:
Özgürlükler
Evi :
367
Ulivo
: 248
Solun
Demokratları : 138
Papatya
İttifakı : 76
Yeşiller, İtalyan
Sosyal Demokratları : 18
PDCI : 9
Bağımsızlar : 7
İki İttifağa da bağlı
olmayanlar : 15
Gelecek seçimlerin 2006 yılında yapılması öngörülmektedir. İdari yapı:
Idari
yapı ademi merkeziyetçi sistemin hakim kılındığı idari yapı İtalya üçü
özerk olmak üzere 20 adet İdari Bölgeye ayrılmıştır. 103 valilik ve
8,104 ilçe yada belediye idaresinden oluşmaktadır.İdari bölgeler;
Abruzzi Puglia
Basilicata Calabria
Campania Emilia Romagna Friuli Venezia Giulia
Liguria
Lazio Lombardia Marche
Molise Piemonte
Sardegna Sicilya
Toscana Trento
Bolzano Umbria
Valle
d'Aosta Veneto
Eyalet Halkı tarafından seçimle işbaşına getirilen 60 üyeli Eyalet
Konseyi , Eyalet Başkanını ve Başkan da Eyalet Meclisi Üyelerini göreve
atar. Bölge belediye seçimleri 2004 yılı haziran ayında
gerçekleştirilecektir.
2.Nüfus İtlayanın
Nüfusu 57,7 milyon olarak kaydedilmekte nüfun %48,5i erkek %51,5i Kadın
nüfus oluşturmaktadır. Nüfusun %44,6siı kuzey italyada, %19,2si orta,
%36,2si Güney İtalyada yaşamaktadır. Ortalam yaşam süresi oldukça
yüksek olup, (erkek nüfus için 75.8 kadın nüfus için 82dir. Nüfusun
Bölgelere ve şehirlere gore dağılımı aşağıda gösterilmekte olup, nüfusu
250,000i geçen şehir ve bölgelerde yoğunlaştığı gözlenmektedir.
Göçmen nüfüsu 1.5 million düzeyinde bulunmakta ve çoğunlukla Fas, Arnavutluk, Filipinler, Eski Yugoslav Cumhuriyetleri, Tunus ve Çinden gelen mültecilerden oluşmaktadır. 3.Üyesi Olduğu Kuruluşlar İtalya, Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütünün bir üyesidir. İtalyanın Üyesi Olduğu Diğer Uluslararası Kuruluşlar:AfDB, AsDB, Australia Group, BIS, BSEC (observer), CCC, CDB, CE, CEI, CERN, EAPC, EBRD, ECE, ECLAC, EIB, EMU, ESA, EU, FAO, G- 7, G- 8, G-10, IADB, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICFTU, ICRM, IDA, IEA, IFAD, IFC, IFRCS, IHO, ILO, IMF, IMO, Interpol, IOC, IOM, ISO, ITU, LAIA (observer), MINURSO, MONUC, NAM (guest), NATO, NEA, NSG, OAS (observer), OECD, OPCW, OSCE, PCA, UN, UNCTAD, UNESCO, UNHCR, UNIDO, UNIFIL, UNIKOM, UNMEE, UNMIBH, UNMIK, UNMOGIP, UNTSO, UPU, WCL, WEU, WHO, WIPO, WMO, WToO, WTrO İtalya Avrupa Para Birliğine katılmıştır. Para politikası Maastricht Anlaşması ile getirilen kriterler çerçevesinde yürütülmekte olup Avrupa Ortak Para Birimi kullanılmaktadır.Ayrıca İtalya, AB içinde kişilerin Serbest Dolaşımına ilişkin SHENGEN Anlaşmasına da taraftır. |
Kaynak: www.dtm.gov.tr